Τρίτη 12 Ιανουαρίου 2010
Τρίτη 5 Ιανουαρίου 2010
Enrico Caruso
O Enrico (Errico) Caruso γεννήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 1873 στη Νάπολη της Ιταλίας, όπου και άφησε την τελευταία του πνοή στις 2 Αυγούστου 1921.
Ήταν το τρίτο από τα επτά παιδιά μιας φτωχής οικογένειας (ορισμένοι βιογράφοι ισχυρίζονται ότι ήταν το 18ο από 20 παιδιά). Από μικρός ερμήνευε ναπολιτάνικα φολκλορικά τραγούδια και σε ηλικία εννέα χρονών ήταν μέλος χορωδίας.
Άρχισε την ουσιαστική μουσική εκπαίδευση του σε ηλικία 18 χρονών με τον Guglielmo Vergine. Τρία χρόνια αργότερα, το 1894, έκανε το ντεμπούτο του στην όπερα, στο “L’amico Francesco” του Mario Morelli, στο Teatro Νuovo της Νάπολης.
Το 1898, και μετά από δημιουργία εντυπωσιακών ρόλων, ανέλαβε να ερμηνεύσει το ρόλο του Loris στην πρεμιέρα του έργου “Fedora” του Umberto Giordano, στο Μιλάνο. Η επιτυχία του φέρνει προσκλήσεις για εμφανίσεις στη Μόσχα και Αγία Πετρούπολη και στο Μπουένος Αύρες.
Ο θρίαμβος συνεχίζεται το 1900 με το ντεμπούτο στη La Scala, πρωταγωνιστώντας στην όπερα “La Boheme”. Το 1901, όμως, αποδοκιμάζεται η εμφάνιση του στην όπερα “L’ elisir d’ amore” στη Νάπολη, και παίρνει την απόφαση να μην ξανατραγουδήσει στην πόλη αυτή-απόφαση που κράτησε ως το τέλος της ζωής του.
Η παγκόσμια αναγνώριση έρχεται το 1902, όταν τραγουδά στην όπερα “La Boheme” στο Μόντε Κάρλο και “Rigoletto” στο Covent Garden του Λονδίνου.
Στις 23 Νοεμβρίου 1903 εμφανίζεται για πρώτη φορά στο αμερικάνικο κοινό, στη σκηνή της Μετροπόλιταν Όπερα, τραγουδώντας “Rigoletto”, όπου συνέχισε να ανοίγει κάθε σεζόν της ίδιας όπερας, για τα επόμενα 17 χρόνια, ερμηνεύοντας συνολικά 36 ρόλους.
Η τελευταία του δημόσια εμφάνιση-η 607η με την Metropolitan-ήταν στο ρόλο του Eleazar στην όπερα “La Juive”, στις 24 Δεκεμβρίου 1920.
Στον Caruso αποδίδεται η διάδοση του γραμμόφωνου. Όταν το 1904 έκανε την πρώτη του ηχογράφηση προκάλεσε αίσθηση. Το κύρος του ονόματος του επέβαλε το νέο μέσο οικιακής ψυχαγωγίας διεθνώς. Από το 1904-21 είχε 45 επιτυχίες στις ΗΠΑ, που όλες ηχογραφήθηκαν για την Victor σε αγγλική, γαλλική, ισπανική και λατινική γλώσσα.
Στην καριέρα του ηχογράφησε τουλάχιστον 254 άριες και τραγούδια, ορισμένα περισσότερες από μια φορά και σε μια περίπτωση (“Celeste Aida”) έξι φορές.
Για τη ζωή του έγραψε η σύζυγος του Dorothy Caruso το βιβλίο “Caruso, his Life and Death” (1945). Το 1951 το Χολλυγουντ παρουσίασε την ταινία “Ο Μέγας Καρούζο” (“The Great Caruso”) με τον Mario Lanza στον επώνυμο ρόλο.
Ήταν το τρίτο από τα επτά παιδιά μιας φτωχής οικογένειας (ορισμένοι βιογράφοι ισχυρίζονται ότι ήταν το 18ο από 20 παιδιά). Από μικρός ερμήνευε ναπολιτάνικα φολκλορικά τραγούδια και σε ηλικία εννέα χρονών ήταν μέλος χορωδίας.
Άρχισε την ουσιαστική μουσική εκπαίδευση του σε ηλικία 18 χρονών με τον Guglielmo Vergine. Τρία χρόνια αργότερα, το 1894, έκανε το ντεμπούτο του στην όπερα, στο “L’amico Francesco” του Mario Morelli, στο Teatro Νuovo της Νάπολης.
Το 1898, και μετά από δημιουργία εντυπωσιακών ρόλων, ανέλαβε να ερμηνεύσει το ρόλο του Loris στην πρεμιέρα του έργου “Fedora” του Umberto Giordano, στο Μιλάνο. Η επιτυχία του φέρνει προσκλήσεις για εμφανίσεις στη Μόσχα και Αγία Πετρούπολη και στο Μπουένος Αύρες.
Ο θρίαμβος συνεχίζεται το 1900 με το ντεμπούτο στη La Scala, πρωταγωνιστώντας στην όπερα “La Boheme”. Το 1901, όμως, αποδοκιμάζεται η εμφάνιση του στην όπερα “L’ elisir d’ amore” στη Νάπολη, και παίρνει την απόφαση να μην ξανατραγουδήσει στην πόλη αυτή-απόφαση που κράτησε ως το τέλος της ζωής του.
Η παγκόσμια αναγνώριση έρχεται το 1902, όταν τραγουδά στην όπερα “La Boheme” στο Μόντε Κάρλο και “Rigoletto” στο Covent Garden του Λονδίνου.
Στις 23 Νοεμβρίου 1903 εμφανίζεται για πρώτη φορά στο αμερικάνικο κοινό, στη σκηνή της Μετροπόλιταν Όπερα, τραγουδώντας “Rigoletto”, όπου συνέχισε να ανοίγει κάθε σεζόν της ίδιας όπερας, για τα επόμενα 17 χρόνια, ερμηνεύοντας συνολικά 36 ρόλους.
Η τελευταία του δημόσια εμφάνιση-η 607η με την Metropolitan-ήταν στο ρόλο του Eleazar στην όπερα “La Juive”, στις 24 Δεκεμβρίου 1920.
Στον Caruso αποδίδεται η διάδοση του γραμμόφωνου. Όταν το 1904 έκανε την πρώτη του ηχογράφηση προκάλεσε αίσθηση. Το κύρος του ονόματος του επέβαλε το νέο μέσο οικιακής ψυχαγωγίας διεθνώς. Από το 1904-21 είχε 45 επιτυχίες στις ΗΠΑ, που όλες ηχογραφήθηκαν για την Victor σε αγγλική, γαλλική, ισπανική και λατινική γλώσσα.
Στην καριέρα του ηχογράφησε τουλάχιστον 254 άριες και τραγούδια, ορισμένα περισσότερες από μια φορά και σε μια περίπτωση (“Celeste Aida”) έξι φορές.
Για τη ζωή του έγραψε η σύζυγος του Dorothy Caruso το βιβλίο “Caruso, his Life and Death” (1945). Το 1951 το Χολλυγουντ παρουσίασε την ταινία “Ο Μέγας Καρούζο” (“The Great Caruso”) με τον Mario Lanza στον επώνυμο ρόλο.
ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΤΥΧΙΩΝ
Οι επιτυχίες που είχε ο Enrico Caruso στις Η.Π.Α από το 1904-1921.
1.VESTI LA GIUBBA (“I Pagliacci”) 7 Μαΐου 1904
2. CELESTE AIDA (“Aida”) 4 Ιουνίου 1904
3. SERENATA (“Iris”) 17 Ιουνίου 1905
4. BRINDISI (“Cavalleria Rusticana”) 29 Ιουλίου 1905
5. SOLENNE IN QUEST’ ORA (“Forza del destino”) 30 Ιουνίου 1906
6. RACCONTO DI RODOLFO (“La Boheme”) 28 Ιουλίου 1906
7. IDEALE 13 Απριλίου 1907
8. O SOAVE FANCIULLA (“La Boheme”) 27 Ιουλίου 1907
9. VESTI LA GIUBBA (“I Pagliacci”) 10 Αυγούστου 1907
10. IN TERRA SOLO (“Don Sebastiano”) 11 Απριλίου 1908
11. OH QUANTI OCCHI FISI (“Madama Butterfly”) 18 Ιουλίου 1908
12. LA DONNA E’ MOBILE (“Rigoletto”) 25 Ιουλίου 1908
13. ADDIO, DOLCE SVEGLIARE ALLA MATINA (“La Boheme”)29 Αυγούστου 1908
14. AI NOSTRI MONTI (“Il Trovatore”) 29 Αυγούστου 1908
15. AIR DE LA FLEUR (“Carmen”) 12 Φεβρουαρίου 1910
16. MON COEUR EST PENETRE D’ EPUVANTE! (“Faust”) 23 Απριλίου 1910
17. MISERERE (“Il Trovatore”) 14 Μαίου 1910
18. AMORE O GRILLO (“Madama Butterfly”) 24 Σεπτεμβρίου 1910
19. FOR YOU ALONE 18 Μαρτίου 1911
20. ADDIO 1 Απριλίου 1911
21. AIDA A ME TOGLIESTI (“Aida”) 20 Μαίου 1911
22. CANTA PE’ME 18 Μαίου 1912
23. LOVE IS MINE 18 Μαίου 1912
24. CELESTE AIDA (“Aida”) 25 Μαίου 1912
25. CRUCIFIX, THE 25 Μαίου 1912
26. LOST CHORD, THE 20 Ιουλίου 1912
27. QUARTETTO NOCTURNO (“Martha”) 3 Αυγούστου 1912
28. DREAMS OF LONG AGO 17 Αυγούστου 1912
29. BECAUSE 22 Φεβρουαρίου 1913
30. DEH! NON PARLARE AL MISERO 5 Απριλίου 1913
31. AVE MARIA 9 Αυγούστου 1913
32. YOUR EYES HAVE TOLD ME WHAT I DID NOT KNOW
30 Αυγούστου 1913
33. ELEGIE 15 Νοεμβρίου 1913
34. AMOR MIO 16 Μαίου 1914
35. LA MIA CANZONE 18 Σεπτεμβρίου 1915
36. O SOLE MIO 17 Ιουνίου 1916
37. SANTA LUCIA 25 Νοεμβρίου 1916
38. CANTIQUE DE NOEL 23 Δεκεμβρίου 1916
39. CHANSON DE JUIN 5 Μαίου 1917
40. OVER THERE! 19 Οκτωβρίου 1918
41. GARIBALDI’ S HYMN 15 Φεβρουαρίου 1919
42. JE VIENS CELEBRER LA VICTOIRE 7 Ιουνίου 1919
43. LOVE ME OR NOT 17 Ιουλίου 1920
44. DREAM, A 26 Μαρτίου 1921
45. DREAMS OF LONG AGO 8 Οκτωβρίου 1921
1.VESTI LA GIUBBA (“I Pagliacci”) 7 Μαΐου 1904
2. CELESTE AIDA (“Aida”) 4 Ιουνίου 1904
3. SERENATA (“Iris”) 17 Ιουνίου 1905
4. BRINDISI (“Cavalleria Rusticana”) 29 Ιουλίου 1905
5. SOLENNE IN QUEST’ ORA (“Forza del destino”) 30 Ιουνίου 1906
6. RACCONTO DI RODOLFO (“La Boheme”) 28 Ιουλίου 1906
7. IDEALE 13 Απριλίου 1907
8. O SOAVE FANCIULLA (“La Boheme”) 27 Ιουλίου 1907
9. VESTI LA GIUBBA (“I Pagliacci”) 10 Αυγούστου 1907
10. IN TERRA SOLO (“Don Sebastiano”) 11 Απριλίου 1908
11. OH QUANTI OCCHI FISI (“Madama Butterfly”) 18 Ιουλίου 1908
12. LA DONNA E’ MOBILE (“Rigoletto”) 25 Ιουλίου 1908
13. ADDIO, DOLCE SVEGLIARE ALLA MATINA (“La Boheme”)29 Αυγούστου 1908
14. AI NOSTRI MONTI (“Il Trovatore”) 29 Αυγούστου 1908
15. AIR DE LA FLEUR (“Carmen”) 12 Φεβρουαρίου 1910
16. MON COEUR EST PENETRE D’ EPUVANTE! (“Faust”) 23 Απριλίου 1910
17. MISERERE (“Il Trovatore”) 14 Μαίου 1910
18. AMORE O GRILLO (“Madama Butterfly”) 24 Σεπτεμβρίου 1910
19. FOR YOU ALONE 18 Μαρτίου 1911
20. ADDIO 1 Απριλίου 1911
21. AIDA A ME TOGLIESTI (“Aida”) 20 Μαίου 1911
22. CANTA PE’ME 18 Μαίου 1912
23. LOVE IS MINE 18 Μαίου 1912
24. CELESTE AIDA (“Aida”) 25 Μαίου 1912
25. CRUCIFIX, THE 25 Μαίου 1912
26. LOST CHORD, THE 20 Ιουλίου 1912
27. QUARTETTO NOCTURNO (“Martha”) 3 Αυγούστου 1912
28. DREAMS OF LONG AGO 17 Αυγούστου 1912
29. BECAUSE 22 Φεβρουαρίου 1913
30. DEH! NON PARLARE AL MISERO 5 Απριλίου 1913
31. AVE MARIA 9 Αυγούστου 1913
32. YOUR EYES HAVE TOLD ME WHAT I DID NOT KNOW
30 Αυγούστου 1913
33. ELEGIE 15 Νοεμβρίου 1913
34. AMOR MIO 16 Μαίου 1914
35. LA MIA CANZONE 18 Σεπτεμβρίου 1915
36. O SOLE MIO 17 Ιουνίου 1916
37. SANTA LUCIA 25 Νοεμβρίου 1916
38. CANTIQUE DE NOEL 23 Δεκεμβρίου 1916
39. CHANSON DE JUIN 5 Μαίου 1917
40. OVER THERE! 19 Οκτωβρίου 1918
41. GARIBALDI’ S HYMN 15 Φεβρουαρίου 1919
42. JE VIENS CELEBRER LA VICTOIRE 7 Ιουνίου 1919
43. LOVE ME OR NOT 17 Ιουλίου 1920
44. DREAM, A 26 Μαρτίου 1921
45. DREAMS OF LONG AGO 8 Οκτωβρίου 1921
Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 2010
1. VESTI LA GIUBBA (“I Pagliacci”)
7 Μαΐου 1904
Το “Vesti la giubba” είναι η άρια του τενόρου Canio από την πρώτη πράξη της όπερας “Pagliacci” του Ruggiero Leoncavallo (1857-1919). Μολονότι η καρδιά του είναι ραγισμένη, αυτός πρέπει να συνεχίσει το καθήκον του και να παριστάνει τον παλιάτσο, τον κλόουν. Η δίπρακτη όπερα σε κείμενα του συνθέτη, παρουσιάστηκε, για πρώτη φορά, στο Μιλάνο (Teatro dal Verme), στις 21 Μαίου 1892.
Ο Enrico Caruso ήταν ο πρώτος καλλιτέχνης που δίσκος του πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα και μετέτρεψε τον φωνογράφο από παιχνίδι σε κύριο μέσο ψυχαγωγίας στο σπίτι. Η πρώτη ηχογράφηση του “Vesti la giubba” έγινε από τον Caruso στο Grand Hotel του Μιλάνου στις 30 Νοεμβρίου 1902. Μια δεύτερη ηχογράφηση έγινε την 1 Φεβρουαρίου 1904 και μια τρίτη στις 17 Μαίου 1907-και οι δύο στις ΗΠΑ. Από τις τρεις ηχογραφήσεις η τρίτη είναι αυτή που ξεπέρασε το φράγμα του ενός εκατομμυρίου στις αρχές του 20ου αιώνα.
Οι “Pagliacci” (“Παλιάτσοι”) έγιναν ταινία το 1936 (βρετανική παραγωγή) με τίτλο στις ΗΠΑ “A clown must laugh” και στην Ελλάδα “Γέλα παλιάτσο”. Πρωταγωνιστές ήταν οι Richard Tauber, Steffi Duna, Diana Napier, κα.
Ακόμα υπάρχει μια εκδοχή του 1943 με ελληνικούς τίτλους “Γέλα παλιάτσο” και “Οι παλιάτσοι”.
Επίσης οι “Pagliacci” ξαναγυρίστηκαν το 1948 (ιταλική παραγωγή). Πρωταγωνιστές ήταν οι: Tito Gobbi, Afro Poli (με την φωνή του Galliano Masini), Gina Lollobrigida (με την φωνή της Onella Fineschi), Filippo Morucci (με τη φωνή του Gino Sinimberghi). Στην Ελλάδα η ταινία τιτλοφορήθηκε “Οι παλιάτσοι”. Και πιο πρόσφατα η όπερα επέστρεψε σε σκηνοθεσία Franco Zeffirelli με πρωταγωνιστές τους Placido Domingo-Teresa Stratas.
Το “Vesti la giubba” είναι η άρια του τενόρου Canio από την πρώτη πράξη της όπερας “Pagliacci” του Ruggiero Leoncavallo (1857-1919). Μολονότι η καρδιά του είναι ραγισμένη, αυτός πρέπει να συνεχίσει το καθήκον του και να παριστάνει τον παλιάτσο, τον κλόουν. Η δίπρακτη όπερα σε κείμενα του συνθέτη, παρουσιάστηκε, για πρώτη φορά, στο Μιλάνο (Teatro dal Verme), στις 21 Μαίου 1892.
Ο Enrico Caruso ήταν ο πρώτος καλλιτέχνης που δίσκος του πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα και μετέτρεψε τον φωνογράφο από παιχνίδι σε κύριο μέσο ψυχαγωγίας στο σπίτι. Η πρώτη ηχογράφηση του “Vesti la giubba” έγινε από τον Caruso στο Grand Hotel του Μιλάνου στις 30 Νοεμβρίου 1902. Μια δεύτερη ηχογράφηση έγινε την 1 Φεβρουαρίου 1904 και μια τρίτη στις 17 Μαίου 1907-και οι δύο στις ΗΠΑ. Από τις τρεις ηχογραφήσεις η τρίτη είναι αυτή που ξεπέρασε το φράγμα του ενός εκατομμυρίου στις αρχές του 20ου αιώνα.
Οι “Pagliacci” (“Παλιάτσοι”) έγιναν ταινία το 1936 (βρετανική παραγωγή) με τίτλο στις ΗΠΑ “A clown must laugh” και στην Ελλάδα “Γέλα παλιάτσο”. Πρωταγωνιστές ήταν οι Richard Tauber, Steffi Duna, Diana Napier, κα.
Ακόμα υπάρχει μια εκδοχή του 1943 με ελληνικούς τίτλους “Γέλα παλιάτσο” και “Οι παλιάτσοι”.
Επίσης οι “Pagliacci” ξαναγυρίστηκαν το 1948 (ιταλική παραγωγή). Πρωταγωνιστές ήταν οι: Tito Gobbi, Afro Poli (με την φωνή του Galliano Masini), Gina Lollobrigida (με την φωνή της Onella Fineschi), Filippo Morucci (με τη φωνή του Gino Sinimberghi). Στην Ελλάδα η ταινία τιτλοφορήθηκε “Οι παλιάτσοι”. Και πιο πρόσφατα η όπερα επέστρεψε σε σκηνοθεσία Franco Zeffirelli με πρωταγωνιστές τους Placido Domingo-Teresa Stratas.
2. CELESTE AIDA (“Aida”)
4 Ιουνίου 1904
Η άρια του τενόρου Radames που υμνεί την θεία ομορφιά της Aida στην πρώτη πράξη της όπερας του Giuseppe Verdi (1813-1901)“Aida”.
Τα κείμενα της όπερας είναι του Antonio Ghislanzoni (1824-93)από την γαλλική πρόζα της Camille du Locle (1868), σε πλοκή του August Mariette Bey. Η πρεμιέρα δόθηκε στο Κάιρο στις 24 Δεκεμβρίου 1871.
Ο Caruso ηχογράφησε έξι φορές την άρια, στις 11 Απριλίου 1902, 30 Νοεμβρίου 1902, 1 Φεβρουαρίου 1904, 13 Μαρτίου 1906, 29 Μαρτίου 1908 και 27 Δεκεμβρίου 1911. Η τρίτη και η τελευταία είχαν μεγάλη εμπορική απήχηση το 1904 και το 1912 αντίστοιχα.
Η “Aida” έγινε ταινία, για πρώτη φορά, το 1911 (ΗΠΑ) σε σκηνοθεσία Oscar Apfel-J. Searle Dawley και μετά το 1953 (ιταλική παραγωγή) σε σκηνοθεσία Clemente Fracassi με πρωταγωνιστές τους Sophia Loren (ντουμπλαρισμένη φωνητικά από την Renata Tebaldi), Lois Maxwell, Luciano della Marra, Alba Arnova, Leonide Massine, κα. Ο ελληνικός τίτλος ήταν “Αϊντα, η σκλάβα του Νείλου”. Τέλος, το 1987 γυρίστηκε από τον Claes Fellbom (Σουηδία) με πρωταγωνιστές τους Francoise Drapier, Niklas Ek, Margareta Ridderstedt, Ingrid Tobiasson.
Η άρια του τενόρου Radames που υμνεί την θεία ομορφιά της Aida στην πρώτη πράξη της όπερας του Giuseppe Verdi (1813-1901)“Aida”.
Τα κείμενα της όπερας είναι του Antonio Ghislanzoni (1824-93)από την γαλλική πρόζα της Camille du Locle (1868), σε πλοκή του August Mariette Bey. Η πρεμιέρα δόθηκε στο Κάιρο στις 24 Δεκεμβρίου 1871.
Ο Caruso ηχογράφησε έξι φορές την άρια, στις 11 Απριλίου 1902, 30 Νοεμβρίου 1902, 1 Φεβρουαρίου 1904, 13 Μαρτίου 1906, 29 Μαρτίου 1908 και 27 Δεκεμβρίου 1911. Η τρίτη και η τελευταία είχαν μεγάλη εμπορική απήχηση το 1904 και το 1912 αντίστοιχα.
Η “Aida” έγινε ταινία, για πρώτη φορά, το 1911 (ΗΠΑ) σε σκηνοθεσία Oscar Apfel-J. Searle Dawley και μετά το 1953 (ιταλική παραγωγή) σε σκηνοθεσία Clemente Fracassi με πρωταγωνιστές τους Sophia Loren (ντουμπλαρισμένη φωνητικά από την Renata Tebaldi), Lois Maxwell, Luciano della Marra, Alba Arnova, Leonide Massine, κα. Ο ελληνικός τίτλος ήταν “Αϊντα, η σκλάβα του Νείλου”. Τέλος, το 1987 γυρίστηκε από τον Claes Fellbom (Σουηδία) με πρωταγωνιστές τους Francoise Drapier, Niklas Ek, Margareta Ridderstedt, Ingrid Tobiasson.
3.SERENATA (“Iris”)
17 Ιουνίου 1905
Ο κανονικός τίτλος της άριας είναι “Apri la tua finestra”.
Προέρχεται από την πρώτη πράξη της τρίπρακτης όπερας του Pietro Mascagni (1863-1945) “Iris” σε λιμπρέτο του Luigi Illica (1857-1919), που η πρεμιέρα της δόθηκε στην Ρώμη (Teatro Costanzi) στις 22 Νοεμβρίου 1898. Η όπερα διαδραματίζεται στην Ιαπωνία του 19ου αιώνα και αναφέρεται στην απελπισμένη προσπάθεια του Osaka (τενόρου) να κερδίσει την αγάπη της νεαρής Iris (υψίφωνου).
Ο Caruso την ηχογράφησε στις 11 Απριλίου 1902.
Ο κανονικός τίτλος της άριας είναι “Apri la tua finestra”.
Προέρχεται από την πρώτη πράξη της τρίπρακτης όπερας του Pietro Mascagni (1863-1945) “Iris” σε λιμπρέτο του Luigi Illica (1857-1919), που η πρεμιέρα της δόθηκε στην Ρώμη (Teatro Costanzi) στις 22 Νοεμβρίου 1898. Η όπερα διαδραματίζεται στην Ιαπωνία του 19ου αιώνα και αναφέρεται στην απελπισμένη προσπάθεια του Osaka (τενόρου) να κερδίσει την αγάπη της νεαρής Iris (υψίφωνου).
Ο Caruso την ηχογράφησε στις 11 Απριλίου 1902.
4. BRINDISI (“Cavalleria Rusticana”)
29 Ιουλίου 1905
Από την ιταλική λέξη “brindisi” και την ισπανική “brindis” που σημαίνει “πρόποση”.
Είναι ένα τραγούδι για προπόσεις ή για κρασοκατάνυξη του Turiddu (τενόρου) με χορωδιακό ρεφρέν. Προέρχεται από την μονόπρακτη όπερα “Cavalleria Rusticana” του Pietro Mascagni (1863-1945), σε κείμενα G. Menasci και G. Targioni-Tozzatti, βασισμένα στο δράμα (1884) του Ιταλού νοβελίστα Giovanni Verga (1840-1922), που είναι εμπνευσμένο από σύντομο διήγημα του (1880). Η πρεμιέρα της δόθηκε στην Ρώμη (Teatro Costanzi) στις 17 Μαίου 1890. Κέρδισε το α’ βραβείο σε διαγωνισμό για μονόπρακτες όπερες που οργανώθηκε από τον μουσικό εκδότη Eduardo Sonzogno το 1889 και έθεσε τα θεμέλια στο στυλ “verismo” (ρεαλισμός) της όπερας.
Ο Caruso ηχογράφησε την σύνθεση “Viva il vino”, ή “Brindisi”, ή “Intanto amici…Viva il vino (Brindisi)”, στις 27 Φεβρουαρίου 1905.
H “Cavalleria rusticana” προβλήθηκε στην Ελλάδα το 1953 ως “Καβαλερία Ρουστικάνα” σε σκηνοθεσία του Ιταλού Carmine Gallone που ειδικεύτηκε στις όπερες. Πρωταγωνιστές οι: Anthony Quinn, Kerima, May Britt, Ettore Manni, Umberto Spadaro, Virginia Balestrieri, κα. Ακούγεται η φωνή του Tito Gobbi.
Άλλες κινηματογραφικές εκδοχές ήταν του Ιταλού Amleto Palermi (1939) με τους Luigi Almirante, Leonardo Cortese, Doris Duranti, Carlo Ninchi, Isa Pola, Carlo Romano, Bella Starace Sainati.
Επίσης γυρίστηκαν ταινίες με τον ίδιο τίτλο που υπέγραψαν ο μαέστρος Herbert Von Karayan (1968) και ο σκηνοθέτης Franco Zeffirelli (1982).
Από την ιταλική λέξη “brindisi” και την ισπανική “brindis” που σημαίνει “πρόποση”.
Είναι ένα τραγούδι για προπόσεις ή για κρασοκατάνυξη του Turiddu (τενόρου) με χορωδιακό ρεφρέν. Προέρχεται από την μονόπρακτη όπερα “Cavalleria Rusticana” του Pietro Mascagni (1863-1945), σε κείμενα G. Menasci και G. Targioni-Tozzatti, βασισμένα στο δράμα (1884) του Ιταλού νοβελίστα Giovanni Verga (1840-1922), που είναι εμπνευσμένο από σύντομο διήγημα του (1880). Η πρεμιέρα της δόθηκε στην Ρώμη (Teatro Costanzi) στις 17 Μαίου 1890. Κέρδισε το α’ βραβείο σε διαγωνισμό για μονόπρακτες όπερες που οργανώθηκε από τον μουσικό εκδότη Eduardo Sonzogno το 1889 και έθεσε τα θεμέλια στο στυλ “verismo” (ρεαλισμός) της όπερας.
Ο Caruso ηχογράφησε την σύνθεση “Viva il vino”, ή “Brindisi”, ή “Intanto amici…Viva il vino (Brindisi)”, στις 27 Φεβρουαρίου 1905.
H “Cavalleria rusticana” προβλήθηκε στην Ελλάδα το 1953 ως “Καβαλερία Ρουστικάνα” σε σκηνοθεσία του Ιταλού Carmine Gallone που ειδικεύτηκε στις όπερες. Πρωταγωνιστές οι: Anthony Quinn, Kerima, May Britt, Ettore Manni, Umberto Spadaro, Virginia Balestrieri, κα. Ακούγεται η φωνή του Tito Gobbi.
Άλλες κινηματογραφικές εκδοχές ήταν του Ιταλού Amleto Palermi (1939) με τους Luigi Almirante, Leonardo Cortese, Doris Duranti, Carlo Ninchi, Isa Pola, Carlo Romano, Bella Starace Sainati.
Επίσης γυρίστηκαν ταινίες με τον ίδιο τίτλο που υπέγραψαν ο μαέστρος Herbert Von Karayan (1968) και ο σκηνοθέτης Franco Zeffirelli (1982).
5.SOLENNE IN QUEST’ ORA (“Forza del destino”)
30 Ιουνίου 1906
Ντουέτο από την τρίτη πράξη της όπερας “La forza del destino” του Giuseppe Verdi (1813-1901), όπου ο Alvaro (τενόρος) και ο Carlo (βαρύτονος) ορκίζονται αιώνια φιλία. Η “Δύναμις του πεπρωμένου” αποτελείται από τέσσερις πράξεις. Τα κείμενα είναι του Francesco Maria Piave (1810-76), βασισμένα στο δράμα “Don Alvaro, o la fuerza del sino” (1835) του Ισπανού ποιητή και δραματουργού Angel de Saavedra Ramirez de Banquedano, Δούκα του Rivas (1791-1865) και σε μια σκηνή από το δράμα του Friedrich von Schiller (1759-1805) “Wallensteins lager” (1798). Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στην Αγία Πετρούπολη, στις 10 Νοεμβρίου 1862.
Ο Caruso το ηχογράφησε με τον βαρύτονο Antonio Scotti στις 13 Μαρτίου 1906.
Η όπερα “La forza del destino” έγινε ταινία το 1950 (ιταλική παραγωγή) σε σκηνοθεσία Carmine Gallone με πρωταγωνιστές τους: Nelly Carradi, Tito Gobbi, Silvana Pampanini κα. Χρησιμοποιήθηκαν οι φωνές των Fausto Tomei, Caterina Mancini, Tito Gobbi, Galliano Masini, Giulio Neri. Στην Ελλάδα το φιλμ προβλήθηκε με τίτλο “Η δύναμις του πεπρωμένου”.
Ντουέτο από την τρίτη πράξη της όπερας “La forza del destino” του Giuseppe Verdi (1813-1901), όπου ο Alvaro (τενόρος) και ο Carlo (βαρύτονος) ορκίζονται αιώνια φιλία. Η “Δύναμις του πεπρωμένου” αποτελείται από τέσσερις πράξεις. Τα κείμενα είναι του Francesco Maria Piave (1810-76), βασισμένα στο δράμα “Don Alvaro, o la fuerza del sino” (1835) του Ισπανού ποιητή και δραματουργού Angel de Saavedra Ramirez de Banquedano, Δούκα του Rivas (1791-1865) και σε μια σκηνή από το δράμα του Friedrich von Schiller (1759-1805) “Wallensteins lager” (1798). Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στην Αγία Πετρούπολη, στις 10 Νοεμβρίου 1862.
Ο Caruso το ηχογράφησε με τον βαρύτονο Antonio Scotti στις 13 Μαρτίου 1906.
Η όπερα “La forza del destino” έγινε ταινία το 1950 (ιταλική παραγωγή) σε σκηνοθεσία Carmine Gallone με πρωταγωνιστές τους: Nelly Carradi, Tito Gobbi, Silvana Pampanini κα. Χρησιμοποιήθηκαν οι φωνές των Fausto Tomei, Caterina Mancini, Tito Gobbi, Galliano Masini, Giulio Neri. Στην Ελλάδα το φιλμ προβλήθηκε με τίτλο “Η δύναμις του πεπρωμένου”.
6. RACCONTO DI RODOLFO (“La Boheme”)
28 Ιουλίου 1906
Rodolfo είναι ο Μποέμης ποιητής (τενόρος),ερωτευμένος με την Mimi, στην όπερα “La boheme” του Giacomo Puccini (1858-1924). H “Αφήγηση (ρεσιτάλ) του Rodolfo” ή “Che gelida manina”, όπως έγινε γνωστό, είναι από την πρώτη πράξη της όπερας σε κείμενα των Giuseppe Giacosa (1847-1906) και Luigi Illica (1857-1919), που βασίστηκαν στο μυθιστόρημα “Scenes de la vie de Boheme” (1847-49) του Henri Murger (1822-61). Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στο Τουρίνο (Teatro Regio) την 1 Φεβρουαρίου 1896.
Ο Caruso το ηχογράφησε στις 11 Φεβρουαρίου 1906.
Η όπερα “La Boheme” έγινε αρκετές φορές ταινίες. Το 1926 (παραγωγή των ΗΠΑ) με τους Lillian Gish, John Gilbert, Ranee Adoree, Edward Everett Horton, Roy D’Arcy, κ.α. Σκηνοθέτης ο King Vidor.
Το 1988 ξαναγυρίστηκε από τον Luigi Comencini με τους Barbara Hendricks, Luca Canonici, Jose Carreras (μόνο η φωνή του), Angela Maria Blasi, Gino Quilico. Ήταν μια γαλλο-ιταλική παραγωγή.
Στην Ελλάδα προβλήθηκαν τέσσερις άλλες εκδόσεις: “Μποέμ” (Mimi) το 1935, “Μποέμ” (La vie de boheme) το 1942 από τον Marcel L’Herbier (συμπαραγωγή Γαλλίας-Ιταλίας) με τους Suzy Delair, Louis Jourdan κ.α., “Μια αγάπη που έσβησε” (Addio, Mimi) το 1947, “Μποέμ” (La Boheme) το 1965 από τον Franco Zeffirelli (ελβετική παραγωγή), “Μποέμικη ζωή” (La vie de Boheme) το 1992 από τον Aki Kourismaki (συμπαραγωγή Γαλλίας-Ιταλίας-Σουηδίας-Φινλανδίας).
Rodolfo είναι ο Μποέμης ποιητής (τενόρος),ερωτευμένος με την Mimi, στην όπερα “La boheme” του Giacomo Puccini (1858-1924). H “Αφήγηση (ρεσιτάλ) του Rodolfo” ή “Che gelida manina”, όπως έγινε γνωστό, είναι από την πρώτη πράξη της όπερας σε κείμενα των Giuseppe Giacosa (1847-1906) και Luigi Illica (1857-1919), που βασίστηκαν στο μυθιστόρημα “Scenes de la vie de Boheme” (1847-49) του Henri Murger (1822-61). Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στο Τουρίνο (Teatro Regio) την 1 Φεβρουαρίου 1896.
Ο Caruso το ηχογράφησε στις 11 Φεβρουαρίου 1906.
Η όπερα “La Boheme” έγινε αρκετές φορές ταινίες. Το 1926 (παραγωγή των ΗΠΑ) με τους Lillian Gish, John Gilbert, Ranee Adoree, Edward Everett Horton, Roy D’Arcy, κ.α. Σκηνοθέτης ο King Vidor.
Το 1988 ξαναγυρίστηκε από τον Luigi Comencini με τους Barbara Hendricks, Luca Canonici, Jose Carreras (μόνο η φωνή του), Angela Maria Blasi, Gino Quilico. Ήταν μια γαλλο-ιταλική παραγωγή.
Στην Ελλάδα προβλήθηκαν τέσσερις άλλες εκδόσεις: “Μποέμ” (Mimi) το 1935, “Μποέμ” (La vie de boheme) το 1942 από τον Marcel L’Herbier (συμπαραγωγή Γαλλίας-Ιταλίας) με τους Suzy Delair, Louis Jourdan κ.α., “Μια αγάπη που έσβησε” (Addio, Mimi) το 1947, “Μποέμ” (La Boheme) το 1965 από τον Franco Zeffirelli (ελβετική παραγωγή), “Μποέμικη ζωή” (La vie de Boheme) το 1992 από τον Aki Kourismaki (συμπαραγωγή Γαλλίας-Ιταλίας-Σουηδίας-Φινλανδίας).
7.IDEALE
13 Απριλίου 1907
Ο Ιταλός συνθέτης Sir Francesco Paolo Tosti (1846-1916), αφού δίδαξε τραγούδι στην Βασίλισσα Μαργαρίτα της Ιταλίας, εγκαταστάθηκε το 1880 στο Λονδίνο και έγινε δάσκαλος τραγουδιού της βασιλικής οικογένειας. Για τις υπηρεσίες του αυτές του απονεμήθηκε ο τίτλος του Ιππότη το 1908. Έγραψε πολλά τραγούδια με ιταλικούς, γαλλικούς και αγγλικούς στίχους, που τα περισσότερα έγιναν επιτυχίες στους Βικτωριανούς χρόνους. Ανάμεσα στις πιο γνωστές δημιουργίες του είναι τα “Goodbye” (Addio), “La Serenata”, “Mattinata” και “Ideale”. Οι στίχοι του τελευταίου ανήκουν στον C. Errico.
Η ηχογράφηση του Caruso έγινε στις 30 Δεκεμβρίου 1906.
To 1960 o Mario Lanza το περιέλαβε στο άλμπουμ του: “Mario Lanza sings Caruso favorites”, που ολοκληρώθηκε ένα χρόνο πριν στη Ρώμη.
Ο Ιταλός συνθέτης Sir Francesco Paolo Tosti (1846-1916), αφού δίδαξε τραγούδι στην Βασίλισσα Μαργαρίτα της Ιταλίας, εγκαταστάθηκε το 1880 στο Λονδίνο και έγινε δάσκαλος τραγουδιού της βασιλικής οικογένειας. Για τις υπηρεσίες του αυτές του απονεμήθηκε ο τίτλος του Ιππότη το 1908. Έγραψε πολλά τραγούδια με ιταλικούς, γαλλικούς και αγγλικούς στίχους, που τα περισσότερα έγιναν επιτυχίες στους Βικτωριανούς χρόνους. Ανάμεσα στις πιο γνωστές δημιουργίες του είναι τα “Goodbye” (Addio), “La Serenata”, “Mattinata” και “Ideale”. Οι στίχοι του τελευταίου ανήκουν στον C. Errico.
Η ηχογράφηση του Caruso έγινε στις 30 Δεκεμβρίου 1906.
To 1960 o Mario Lanza το περιέλαβε στο άλμπουμ του: “Mario Lanza sings Caruso favorites”, που ολοκληρώθηκε ένα χρόνο πριν στη Ρώμη.
8. O SOAVE FANCIULLA (“La Boheme”)
27 Ιουλίου 1907
Το “O soave fanciulla” είναι το ερωτικό ντουέτο μεταξύ του Rodolfo (τενόρου) και της Mimi (υψίφωνου) στο τέλος της πρώτης πράξης της όπερας του Giacomo Puccini “La Boheme”, αφού προηγήθηκε το “Che gelida manina”.
Η όπερα έχει τέσσερις πράξεις, σε κείμενα των Giuseppe Giacosa (1847-1906) και Luigi Illica (1857-1919), οι οποίοι βασίστηκαν στο μυθιστόρημα “Scenes de la vie de Boheme” (1847-49) του Henry Murger (1822-61). Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στο Τουρίνο (Teatro Regio) την 1η Φεβρουαρίου 1896.
Το “O soave fanciulla” (“Εσύ γλυκύτατη παρθένα”) ηχογράφησε ο Caruso στις 24 Μαρτίου 1907 μαζί με τη Nellie Melba (Helen Mitchell), περίφημη υψίφωνο της όπερας, που πήρε το καλλιτεχνικό της όνομα από την γενέθλια πόλη της (Μελβούρνη της Αυστραλίας). Η Melba έγινε διάσημη χάρη στις εμφανίσεις της στην Metropolitan Opera της Νέας Υόρκης και σ’όλη την Ευρώπη. Ο ρόλος της Mimi ήταν ο πιο διάσημος της καριέρας της. Πέθανε σε ηλικία 69 χρονών στις 23 Φεβρουαρίου 1931.
Το “O soave fanciulla” είναι το ερωτικό ντουέτο μεταξύ του Rodolfo (τενόρου) και της Mimi (υψίφωνου) στο τέλος της πρώτης πράξης της όπερας του Giacomo Puccini “La Boheme”, αφού προηγήθηκε το “Che gelida manina”.
Η όπερα έχει τέσσερις πράξεις, σε κείμενα των Giuseppe Giacosa (1847-1906) και Luigi Illica (1857-1919), οι οποίοι βασίστηκαν στο μυθιστόρημα “Scenes de la vie de Boheme” (1847-49) του Henry Murger (1822-61). Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στο Τουρίνο (Teatro Regio) την 1η Φεβρουαρίου 1896.
Το “O soave fanciulla” (“Εσύ γλυκύτατη παρθένα”) ηχογράφησε ο Caruso στις 24 Μαρτίου 1907 μαζί με τη Nellie Melba (Helen Mitchell), περίφημη υψίφωνο της όπερας, που πήρε το καλλιτεχνικό της όνομα από την γενέθλια πόλη της (Μελβούρνη της Αυστραλίας). Η Melba έγινε διάσημη χάρη στις εμφανίσεις της στην Metropolitan Opera της Νέας Υόρκης και σ’όλη την Ευρώπη. Ο ρόλος της Mimi ήταν ο πιο διάσημος της καριέρας της. Πέθανε σε ηλικία 69 χρονών στις 23 Φεβρουαρίου 1931.
9. VESTI LA GIUBBA (“I Pagliacci”)
10 Αυγούστου 1907
Η πρώτη επιτυχία του Caruso στις ΗΠΑ ήταν το “Vesti la giubba” τον Μάιο του 1904 (ηχογράφηση της 14 Φεβρουαρίου 1904).
Ακριβώς τρία χρόνια αργότερα, στις 17 Μαίου 1907, ξαναηχογραφεί την άρια του τενόρου Canio από την πρώτη πράξη της όπερας “I Pagliacci” του Ruggiero Leoncavallo (1857-1919).
Η δίπρακτη όπερα σε κείμενα του συνθέτη, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Μιλάνο (Teatro dal Verme) στις 21 Μαίου 1892.
Ο Caruso ηχογράφησε για πρώτη φορά το “Vesti le giubba” στο Μιλάνο στις 30 Νοεμβρίου 1902. Η τρίτη ηχογράφηση (1907) ήταν η εμπορικότερη ξεπερνώντας το ένα εκατομμύριο πωλήσεων.
Η πρώτη επιτυχία του Caruso στις ΗΠΑ ήταν το “Vesti la giubba” τον Μάιο του 1904 (ηχογράφηση της 14 Φεβρουαρίου 1904).
Ακριβώς τρία χρόνια αργότερα, στις 17 Μαίου 1907, ξαναηχογραφεί την άρια του τενόρου Canio από την πρώτη πράξη της όπερας “I Pagliacci” του Ruggiero Leoncavallo (1857-1919).
Η δίπρακτη όπερα σε κείμενα του συνθέτη, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Μιλάνο (Teatro dal Verme) στις 21 Μαίου 1892.
Ο Caruso ηχογράφησε για πρώτη φορά το “Vesti le giubba” στο Μιλάνο στις 30 Νοεμβρίου 1902. Η τρίτη ηχογράφηση (1907) ήταν η εμπορικότερη ξεπερνώντας το ένα εκατομμύριο πωλήσεων.
10. IN TERRA SOLO (“Don Sebastiano”)
11 Απριλίου 1908
“Deserto in terra” είναι ο επίσημος τίτλος του “In terra solo” από την όπερα του Gaetano Donizetti (1797-1848) “Dom Sebastien” ή “Don Sebastiano” (1843).
Ο Ιταλός συνθέτης έγραψε κυρίως όπερες, όπως “Anna Bolena” (1830), “L’elisir d’amore” (1832), “Lucia di Lammermoor” (1835), “Don Pasquale” (1843).
Ο Caruso ηχογράφησε άριες και από τις άλλες όπερες του Donizetti όπως “Don Pasquale”, “Il duca d’Alba”, “L’elisir d’amore”, “La favorita”, “Lucia di Lammermoor”.
Το “In terra solo” ηχογράφησε δύο φορές ο Caruso, την ίδια μέρα, στις 10 Ιανουαρίου 1908. Η πρώτη ηχογράφηση διαρκεί 4’19 και η δεύτερη 3’20.
“Deserto in terra” είναι ο επίσημος τίτλος του “In terra solo” από την όπερα του Gaetano Donizetti (1797-1848) “Dom Sebastien” ή “Don Sebastiano” (1843).
Ο Ιταλός συνθέτης έγραψε κυρίως όπερες, όπως “Anna Bolena” (1830), “L’elisir d’amore” (1832), “Lucia di Lammermoor” (1835), “Don Pasquale” (1843).
Ο Caruso ηχογράφησε άριες και από τις άλλες όπερες του Donizetti όπως “Don Pasquale”, “Il duca d’Alba”, “L’elisir d’amore”, “La favorita”, “Lucia di Lammermoor”.
Το “In terra solo” ηχογράφησε δύο φορές ο Caruso, την ίδια μέρα, στις 10 Ιανουαρίου 1908. Η πρώτη ηχογράφηση διαρκεί 4’19 και η δεύτερη 3’20.
11. OH QUANTI OCCHI FISI (“Madama Butterfly”)
18 Ιουλίου 1908
Από το φινάλε της πρώτης πράξης της όπερας “Madame Butterfly” του Giacomo Puccini (1858-1924), είναι το “Un po’di vero c’e…..oh quanti occhi fisi”.
Η δίπρακτη όπερα σε κείμενα των Giuseppe Giacosa (1847-1906) και Luigi Illica (1857-1919), με βάση το δραματικό έργο (1900) του David Belasco (1859-1931), προέρχεται από μια ιστορία του John Luther Long, εμπνευσμένη από πραγματικά γεγονότα. Η πρεμιέρα της δόθηκε στην Σκάλα του Μιλάνου στις 17 Φεβρουαρίου 1904.
Το “Oh quanti occhi fisi” ηχογράφησε ο Caruso με την υψίφωνο Geraldine Farrar στις 10 Μαρτίου 1908.
Η πρώτη ομιλούσα κινηματογραφική έκδοση της “Madame Butterfly” (1932) ήταν μια εκμοντερνισμένη αμερικανική απόδοση-χωρίς την μουσική της. Στην Ελλάδα προβλήθηκε με τίτλο “Η κυρία Μπάττερφλαϋ”.
To 1955 ήρθε η Ιαπωνικο-ιταλική παραγωγή του Carmine Gallone με τους Michiko Tanaka, Nicola Filacuridi, Ferdinando Lidonni, κ.α.
Το 1955 γυρίστηκε από τον Frederic Mitterand μια συμπαραγωγή Γαλλίας, Ιαπωνίας, Γερμανίας, Βρετανίας με τους Ying Huang, Richard Troxell, Ning Liang, Richard Cowan, Jing Ma Fan, Christopheren Nomura, Constance Hauman.
Υπήρξαν και τρεις βουβές παραγωγές: το 1915 του Sidney Olcott (ΗΠΑ) με την Mary Pickford, το 1919 με τίτλο “Harakiri” του Fritz Lang (Γερμανία) και το 1920 με τίτλο “Menage du Madame Butterfly” του Bernard Naton(Γαλλία).
Από το φινάλε της πρώτης πράξης της όπερας “Madame Butterfly” του Giacomo Puccini (1858-1924), είναι το “Un po’di vero c’e…..oh quanti occhi fisi”.
Η δίπρακτη όπερα σε κείμενα των Giuseppe Giacosa (1847-1906) και Luigi Illica (1857-1919), με βάση το δραματικό έργο (1900) του David Belasco (1859-1931), προέρχεται από μια ιστορία του John Luther Long, εμπνευσμένη από πραγματικά γεγονότα. Η πρεμιέρα της δόθηκε στην Σκάλα του Μιλάνου στις 17 Φεβρουαρίου 1904.
Το “Oh quanti occhi fisi” ηχογράφησε ο Caruso με την υψίφωνο Geraldine Farrar στις 10 Μαρτίου 1908.
Η πρώτη ομιλούσα κινηματογραφική έκδοση της “Madame Butterfly” (1932) ήταν μια εκμοντερνισμένη αμερικανική απόδοση-χωρίς την μουσική της. Στην Ελλάδα προβλήθηκε με τίτλο “Η κυρία Μπάττερφλαϋ”.
To 1955 ήρθε η Ιαπωνικο-ιταλική παραγωγή του Carmine Gallone με τους Michiko Tanaka, Nicola Filacuridi, Ferdinando Lidonni, κ.α.
Το 1955 γυρίστηκε από τον Frederic Mitterand μια συμπαραγωγή Γαλλίας, Ιαπωνίας, Γερμανίας, Βρετανίας με τους Ying Huang, Richard Troxell, Ning Liang, Richard Cowan, Jing Ma Fan, Christopheren Nomura, Constance Hauman.
Υπήρξαν και τρεις βουβές παραγωγές: το 1915 του Sidney Olcott (ΗΠΑ) με την Mary Pickford, το 1919 με τίτλο “Harakiri” του Fritz Lang (Γερμανία) και το 1920 με τίτλο “Menage du Madame Butterfly” του Bernard Naton(Γαλλία).
12. LA DONNA E’ MOBILE (“Rigoletto”)
25 Ιουλίου 1908
Είναι η άρια του Δούκα της Mantua (τενόρου), από την τρίτη πράξη της όπερας “Rigoletto” του Giuseppe Verdi (1813-1905) όπου αποκαλύπτει την άποψη του για τον χαρακτήρα των γυναικών.
Η τρίπρακτη όπερα, σε κείμενα Francesco Marsia Piave (1810-76) βασισμένα στο δράμα “Le roi s’amuse” (1832) του Victor Hugo (1802-85) παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Βενετία (Teatro La Fenice) στις 11 Μαρτίου 1851.
Ο Caruso την ηχογράφησε στις 19 Απριλίου 1903, 1 Φεβρουαρίου 1904 και 16 Μαρτίου 1908 (η δημοφιλέστερη).
Τρεις ταινίες με θέμα τον “Rigoletto” προβλήθηκαν στην Ελλάδα. Η πρώτη του H. B. Parkinson (1927) με τίτλο “Ριγολέττος”, η δεύτερη του Carmine Gallone (1947) με τίτλο “Ριγολέττο” και η τρίτη του Flavio Calcavara (1956) με τίτλο “Ριγολέττος” . Ο πρωτότυπος τίτλος της τελευταίας ήταν “Rigoletto e la sua tragedia”.
Ο Luciano Pavarotti περιέλαβε την άρια στα άλμπουμ του “Pavarotti’s greatest hits” (1980), “Yes, Giorgio” (1982) και “The 3 tenors in concert” (1994).
Είναι η άρια του Δούκα της Mantua (τενόρου), από την τρίτη πράξη της όπερας “Rigoletto” του Giuseppe Verdi (1813-1905) όπου αποκαλύπτει την άποψη του για τον χαρακτήρα των γυναικών.
Η τρίπρακτη όπερα, σε κείμενα Francesco Marsia Piave (1810-76) βασισμένα στο δράμα “Le roi s’amuse” (1832) του Victor Hugo (1802-85) παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Βενετία (Teatro La Fenice) στις 11 Μαρτίου 1851.
Ο Caruso την ηχογράφησε στις 19 Απριλίου 1903, 1 Φεβρουαρίου 1904 και 16 Μαρτίου 1908 (η δημοφιλέστερη).
Τρεις ταινίες με θέμα τον “Rigoletto” προβλήθηκαν στην Ελλάδα. Η πρώτη του H. B. Parkinson (1927) με τίτλο “Ριγολέττος”, η δεύτερη του Carmine Gallone (1947) με τίτλο “Ριγολέττο” και η τρίτη του Flavio Calcavara (1956) με τίτλο “Ριγολέττος” . Ο πρωτότυπος τίτλος της τελευταίας ήταν “Rigoletto e la sua tragedia”.
Ο Luciano Pavarotti περιέλαβε την άρια στα άλμπουμ του “Pavarotti’s greatest hits” (1980), “Yes, Giorgio” (1982) και “The 3 tenors in concert” (1994).
13. ADDIO, DOLCE SVEGLIARE ALLA MATINA (“La Boheme”)
29 Αυγούστου 1908
Ένα από τα ωραιότερα κουαρτέτα σ’ολόκληρη την ιστορία της Ιταλικής όπερας. Η Mimi αποχαιρετά τον Rodolfo με μια συγκινητική άρια (“Addio senza rancor”) και στην συνέχεια το ντουέτο γίνεται κουαρτέτο καθώς ο Marcello και η Musetta μεταφέρουν την φιλονικία τους έξω από την ταβέρνα. Στο τέλος ο Rodolfo και η Mimi αποφασίζουν να μείνουν μαζί, ενώ το άλλο ζευγάρι οριστικά χωρίζει.
Το “Addio, dolce svegliare (alla matina)” είναι από την τρίτη πράξη της όπερας “La boheme” του Giacomo Puccini (1858-1924).
Η όπερα έχει τέσσερις πράξεις, σε κείμενα του Giuseppe Giacosa (1847-1906) και Luigi Illica (1857-1919) oι οποίοι βασίστηκαν στο μυθιστόρημα “Scenes de la vie de Boheme” (1847-49) του Henry Murger (1822-61). Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στο Τουρίνο (Teatro Regio) την 1η Φεβρουαρίου 1896.
Η ηχογράφηση του “Addio, dolce svegliare” έγινε στις 10 Μαρτίου 1908. Μαζί με τον Caruso τραγουδούν οι Geraldine Farrar (υψίφωνος), Antonio Scotti (βαρύτονος) και Gina Ciaparelli-Viafora (μεσόφωνος).
Ένα από τα ωραιότερα κουαρτέτα σ’ολόκληρη την ιστορία της Ιταλικής όπερας. Η Mimi αποχαιρετά τον Rodolfo με μια συγκινητική άρια (“Addio senza rancor”) και στην συνέχεια το ντουέτο γίνεται κουαρτέτο καθώς ο Marcello και η Musetta μεταφέρουν την φιλονικία τους έξω από την ταβέρνα. Στο τέλος ο Rodolfo και η Mimi αποφασίζουν να μείνουν μαζί, ενώ το άλλο ζευγάρι οριστικά χωρίζει.
Το “Addio, dolce svegliare (alla matina)” είναι από την τρίτη πράξη της όπερας “La boheme” του Giacomo Puccini (1858-1924).
Η όπερα έχει τέσσερις πράξεις, σε κείμενα του Giuseppe Giacosa (1847-1906) και Luigi Illica (1857-1919) oι οποίοι βασίστηκαν στο μυθιστόρημα “Scenes de la vie de Boheme” (1847-49) του Henry Murger (1822-61). Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στο Τουρίνο (Teatro Regio) την 1η Φεβρουαρίου 1896.
Η ηχογράφηση του “Addio, dolce svegliare” έγινε στις 10 Μαρτίου 1908. Μαζί με τον Caruso τραγουδούν οι Geraldine Farrar (υψίφωνος), Antonio Scotti (βαρύτονος) και Gina Ciaparelli-Viafora (μεσόφωνος).
14. AI NOSTRI MONTI (“Il Trovatore”)
29 Αυγούστου 1908
“Se m’ami ancor…..ai nostri monti” είναι το ντουέτο του Manrico (τενόρου) και της Azucena (μεσόφωνου) στην τέταρτη πράξη της όπερας “Il Trovatore” του Giuseppe Verdi (1813-1901), στην οποία παρηγορούν ο ένας τον άλλο με αναμνήσεις της πατρίδας τους. Η όπερα, που έχει τέσσερις πράξεις, σε κείμενα των Salvatore Cammarano (1801-52) και ? Bardare, βασίζεται στο δράμα “El trovador” (1836) του ? Guterriez. Η πρεμιέρα δόθηκε στη Ρώμη (Teatro Apollo), στις 19 Ιανουαρίου 1853.
Το ντουέτο, που επικράτησε με τίτλο “Ai nostri monti”, ηχογράφησε δύο φορές ο Caruso με την μεσόφωνο Louise Homer (1871-1947) στις 17 Μαρτίου 1908 (η δημοφιλέστερη) και στις 29 Δεκεμβρίου 1910, και μια τρίτη με την μεσόφωνο Ernestine Schumann-Heink (1861-1936) στις 17 Ιανουαρίου 1913.
Το 1914 υπήρξε η πρώτη κινηματογραφική εκδοχή της όπερας, σε σκηνοθεσία Charles Simone (ΗΠΑ). Στην βουβή ταινία έπαιζαν οι Agnes Mapes, Julia Hurley. Το 1949 προβλήθηκε η ταινία “Il trovatore” του Carmine Gallone (Ιταλία), με ελληνικό τίτλο “Τροβατόρε” και πρωταγωνιστές τους Vittorina Colonnelo, Enzo Mascherini, Gianna Pederzini, Gino Sinimberghi.
“Se m’ami ancor…..ai nostri monti” είναι το ντουέτο του Manrico (τενόρου) και της Azucena (μεσόφωνου) στην τέταρτη πράξη της όπερας “Il Trovatore” του Giuseppe Verdi (1813-1901), στην οποία παρηγορούν ο ένας τον άλλο με αναμνήσεις της πατρίδας τους. Η όπερα, που έχει τέσσερις πράξεις, σε κείμενα των Salvatore Cammarano (1801-52) και ? Bardare, βασίζεται στο δράμα “El trovador” (1836) του ? Guterriez. Η πρεμιέρα δόθηκε στη Ρώμη (Teatro Apollo), στις 19 Ιανουαρίου 1853.
Το ντουέτο, που επικράτησε με τίτλο “Ai nostri monti”, ηχογράφησε δύο φορές ο Caruso με την μεσόφωνο Louise Homer (1871-1947) στις 17 Μαρτίου 1908 (η δημοφιλέστερη) και στις 29 Δεκεμβρίου 1910, και μια τρίτη με την μεσόφωνο Ernestine Schumann-Heink (1861-1936) στις 17 Ιανουαρίου 1913.
Το 1914 υπήρξε η πρώτη κινηματογραφική εκδοχή της όπερας, σε σκηνοθεσία Charles Simone (ΗΠΑ). Στην βουβή ταινία έπαιζαν οι Agnes Mapes, Julia Hurley. Το 1949 προβλήθηκε η ταινία “Il trovatore” του Carmine Gallone (Ιταλία), με ελληνικό τίτλο “Τροβατόρε” και πρωταγωνιστές τους Vittorina Colonnelo, Enzo Mascherini, Gianna Pederzini, Gino Sinimberghi.
15. AIR DE LA FLEUR (“Carmen”)
12 Φεβρουαρίου 1910
Το “Air de la fleur” (“Tραγούδι του λουλουδιού”) ή “Il fior che avevi a me tu dato” ή “La fleur que tu m’ avais jetee” είναι η άρια του Don Jose (τενόρου), στην δεύτερη πράξη της όπερας “Carmen” του Georges Bizet (1838-75), όπου ομολογεί πόσο πολύτιμο ήταν γι’αυτόν το τριαντάφυλλο που του πέταξε η Carmen. Η όπερα του Bizet, που έχει τέσσερις πράξεις, σε κείμενα των Henri Meilhac (1831-97) και Ludovic Halevy (1833-1908), βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα (1845) του Prosper Merimee (1803-70). Η πρεμιέρα δόθηκε στο Παρίσι (Opera Comique), στις 3 Μαρτίου 1875.
Ο Caruso το ηχογράφησε δύο φορές: στις 27 Φεβρουαρίου 1905 και στις 7 Νοεμβρίου 1909 (η δημοφιλέστερη).
Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνεται στα άλμπουμ “The beloved Bjoerling-Volume one” (άριες της όπερας, 1936-48) του Jussi Bjoerling (1961) και “Pavarotti’s greatest hits” (1980) του Luciano Pavarotti.
Οι δύο πιο γνωστές “Carmen” του κινηματογράφου ήταν: η ισπανική παραγωγή του 1983 (ελληνικός τίτλος: “Σάουρα-Κάρμεν”), σε σκηνοθεσία Carlos Saurα με τους Antonio Gades, Laura del Sol, Paco de Lucia, Marisol, Cristina Hoyos και η Ιταλο-γαλλική παραγωγή του 1984 σε σκηνοθεσία Francesco Rosi με πρωταγωνιστές τους Julia Migenes-Johnson, Placido Domingo, Ruggero Raimondi. Ελληνικός τίτλος “Κάρμεν”.
Η πρώτη παραγωγή με θέμα την “Carmen” γυρίστηκε το 1915. Ήταν βουβή ταινία του Cecil B. de Mille με πρωταγωνίστρια την σταρ της όπερας Geraldine Farrar.
Στην Ελλάδα προβλήθηκαν, επίσης, με τίτλο “Κάρμεν”, οι ταινίες: σε σκηνοθεσία Jacques Feyder (Γαλλία-1926), Η.Β. Parkinson (1927), Cecil Lewis (Αγγλία-1932), Christian-Jaque (Γαλλία/Ιταλία-1942), Luis Cesar Amadori (Αργεντινή-1943).
Το 1960 γυρίστηκε μια τηλεοπτική παραγωγή του Goran Gentele με τους Kjerstin Dallert, Sigurd Bjoling και το 1983 η σουηδική παραγωγή του Claes Fellbom με τους Anne-Marie Muble, Staffan Ryden, Katarina Olsson, Erling Larsen, Gunnel Boman.
Υπήρξαν τουλάχιστον άλλες 14 ταινίες με το ίδιο θέμα, όπως μία με κινούμενα σχέδια, γερμανική παραγωγή του 1933 σε σκηνοθεσία Lotte Reiniger και τέλος, μια μοντέρνα έκδοση (με ανάλογη μουσική) που σκηνοθέτησε ο Otto Preminger (ΗΠΑ) το 1954 με τίτλο “Carmen Jones” με μαύρους πρωταγωνιστές όπως οι Harry Belafonte, Dorothy Dandridge, Pearl Bailey, Diahann Carroll.
Το “Air de la fleur” (“Tραγούδι του λουλουδιού”) ή “Il fior che avevi a me tu dato” ή “La fleur que tu m’ avais jetee” είναι η άρια του Don Jose (τενόρου), στην δεύτερη πράξη της όπερας “Carmen” του Georges Bizet (1838-75), όπου ομολογεί πόσο πολύτιμο ήταν γι’αυτόν το τριαντάφυλλο που του πέταξε η Carmen. Η όπερα του Bizet, που έχει τέσσερις πράξεις, σε κείμενα των Henri Meilhac (1831-97) και Ludovic Halevy (1833-1908), βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα (1845) του Prosper Merimee (1803-70). Η πρεμιέρα δόθηκε στο Παρίσι (Opera Comique), στις 3 Μαρτίου 1875.
Ο Caruso το ηχογράφησε δύο φορές: στις 27 Φεβρουαρίου 1905 και στις 7 Νοεμβρίου 1909 (η δημοφιλέστερη).
Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνεται στα άλμπουμ “The beloved Bjoerling-Volume one” (άριες της όπερας, 1936-48) του Jussi Bjoerling (1961) και “Pavarotti’s greatest hits” (1980) του Luciano Pavarotti.
Οι δύο πιο γνωστές “Carmen” του κινηματογράφου ήταν: η ισπανική παραγωγή του 1983 (ελληνικός τίτλος: “Σάουρα-Κάρμεν”), σε σκηνοθεσία Carlos Saurα με τους Antonio Gades, Laura del Sol, Paco de Lucia, Marisol, Cristina Hoyos και η Ιταλο-γαλλική παραγωγή του 1984 σε σκηνοθεσία Francesco Rosi με πρωταγωνιστές τους Julia Migenes-Johnson, Placido Domingo, Ruggero Raimondi. Ελληνικός τίτλος “Κάρμεν”.
Η πρώτη παραγωγή με θέμα την “Carmen” γυρίστηκε το 1915. Ήταν βουβή ταινία του Cecil B. de Mille με πρωταγωνίστρια την σταρ της όπερας Geraldine Farrar.
Στην Ελλάδα προβλήθηκαν, επίσης, με τίτλο “Κάρμεν”, οι ταινίες: σε σκηνοθεσία Jacques Feyder (Γαλλία-1926), Η.Β. Parkinson (1927), Cecil Lewis (Αγγλία-1932), Christian-Jaque (Γαλλία/Ιταλία-1942), Luis Cesar Amadori (Αργεντινή-1943).
Το 1960 γυρίστηκε μια τηλεοπτική παραγωγή του Goran Gentele με τους Kjerstin Dallert, Sigurd Bjoling και το 1983 η σουηδική παραγωγή του Claes Fellbom με τους Anne-Marie Muble, Staffan Ryden, Katarina Olsson, Erling Larsen, Gunnel Boman.
Υπήρξαν τουλάχιστον άλλες 14 ταινίες με το ίδιο θέμα, όπως μία με κινούμενα σχέδια, γερμανική παραγωγή του 1933 σε σκηνοθεσία Lotte Reiniger και τέλος, μια μοντέρνα έκδοση (με ανάλογη μουσική) που σκηνοθέτησε ο Otto Preminger (ΗΠΑ) το 1954 με τίτλο “Carmen Jones” με μαύρους πρωταγωνιστές όπως οι Harry Belafonte, Dorothy Dandridge, Pearl Bailey, Diahann Carroll.
16. MON COEUR EST PENETRE D’ EPUVANTE! (“Faust”)
23 Απριλίου 1910
Από την πέμπτη πράξη της όπερας “Faust” του Charles-Francois Gounod (1818-93).
Η όπερα, που έχει πέντε πράξεις, βασίστηκε σε λιμπρέτο των Jules Barbier (1825-1901) και Michel Carre (1822-72). Χρησιμοποίησε ως έμπνευση το “Faust et Marguerite” του Carre και το πρώτο μέρος από τον “Faust” (1808) του Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832).
Η πρεμιέρα δόθηκε στο Παρίσι (Theatre Lyrique) στις 19 Μαρτίου 1859.
Στην ηχογράφηση του “Mon coeur est penetre d’ epuvante”, που έγινε στις 12 Ιανουαρίου 1910, ο Caruso τραγούδησε με την υψίφωνο Geraldine Farrar (1882-1967). Η ίδια εκτέλεση περιέχει το “Attends! voici la rue”, ενώ στις 16 Ιανουαρίου 1910 προστέθηκε και μια νέα πρόσθετη εγγραφή με το Γάλλο μπάσο Marcel Journet (1867-1933) που περιέχει και το “Alerte! ou vous etes perdus” όπου τραγουδούν και οι τρεις, ανεβάζοντας τη συνολική διάρκεια του κομματιού σε 10:02. Οι τρεις τίτλοι-πρώτοι στίχοι ουσιαστικά αναφέρονται σε μια άρια.
Οι πρώτες τρεις κινηματογραφικές εκδόσεις του “Faust” ήταν βουβές ταινίες του Henri Andreani (Γαλλία-1910), του Bertram Phillips (Αγγλία-1923) και του F. W. Murnau (Γερμανία-1926). Ακολούθησαν η γερμανική παραγωγή του 1960 σε σκηνοθεσία Peter Gorski με τον Will Quadflieg, η αμερικανική του 1963 σε σκηνοθεσία Michael Suman με πρωταγωνιστές τους Roban Cody, Judy Peters, Robert Towner και τέλος η τσεχο-γαλλική του 1994 σε σκηνοθεσία των Ernest Gossner-Jan Svankmajer με τον Petr Cepek.
Από την πέμπτη πράξη της όπερας “Faust” του Charles-Francois Gounod (1818-93).
Η όπερα, που έχει πέντε πράξεις, βασίστηκε σε λιμπρέτο των Jules Barbier (1825-1901) και Michel Carre (1822-72). Χρησιμοποίησε ως έμπνευση το “Faust et Marguerite” του Carre και το πρώτο μέρος από τον “Faust” (1808) του Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832).
Η πρεμιέρα δόθηκε στο Παρίσι (Theatre Lyrique) στις 19 Μαρτίου 1859.
Στην ηχογράφηση του “Mon coeur est penetre d’ epuvante”, που έγινε στις 12 Ιανουαρίου 1910, ο Caruso τραγούδησε με την υψίφωνο Geraldine Farrar (1882-1967). Η ίδια εκτέλεση περιέχει το “Attends! voici la rue”, ενώ στις 16 Ιανουαρίου 1910 προστέθηκε και μια νέα πρόσθετη εγγραφή με το Γάλλο μπάσο Marcel Journet (1867-1933) που περιέχει και το “Alerte! ou vous etes perdus” όπου τραγουδούν και οι τρεις, ανεβάζοντας τη συνολική διάρκεια του κομματιού σε 10:02. Οι τρεις τίτλοι-πρώτοι στίχοι ουσιαστικά αναφέρονται σε μια άρια.
Οι πρώτες τρεις κινηματογραφικές εκδόσεις του “Faust” ήταν βουβές ταινίες του Henri Andreani (Γαλλία-1910), του Bertram Phillips (Αγγλία-1923) και του F. W. Murnau (Γερμανία-1926). Ακολούθησαν η γερμανική παραγωγή του 1960 σε σκηνοθεσία Peter Gorski με τον Will Quadflieg, η αμερικανική του 1963 σε σκηνοθεσία Michael Suman με πρωταγωνιστές τους Roban Cody, Judy Peters, Robert Towner και τέλος η τσεχο-γαλλική του 1994 σε σκηνοθεσία των Ernest Gossner-Jan Svankmajer με τον Petr Cepek.
17. MISERERE (“Il Trovatore”)
14 Μαίου 1910
Η πρώτη λέξη της άριας “Quel suon, quelle preci…Ah! che la monte (Miserere)” είναι “Miserere” (Δείξτε οίκτο) από τον 51ο Ψαλμό (50ος στην Βουλγάτα, την λαική, εν χρήσει, λατινική εκδοχή της Βίβλου, από τον 4ο αιώνα). Είναι η σκηνή από την τέταρτη πράξη της όπερας “Il Trovatore” του Giuseppe Verdi (1813-1901), όπου ο χορός των μοναχών προσεύχεται, ενώ η Leonore (υψίφωνος) περιπλανάται πίσω από τον πύργο, όπου κρατείται ο καταδικασμένος αγαπημένος της Manrico (τενόρος).
Ο Caruso ηχογράφησε την άρια δύο φορές: με την υψίφωνο Frances Alda (1879-1952) στις 27 Δεκεμβρίου 1909 και με την ίδια και την χορωδία της Metropolitan Opera στις 6 Ιανουαρίου 1910 (η δημοφιλέστερη).
Η πρώτη λέξη της άριας “Quel suon, quelle preci…Ah! che la monte (Miserere)” είναι “Miserere” (Δείξτε οίκτο) από τον 51ο Ψαλμό (50ος στην Βουλγάτα, την λαική, εν χρήσει, λατινική εκδοχή της Βίβλου, από τον 4ο αιώνα). Είναι η σκηνή από την τέταρτη πράξη της όπερας “Il Trovatore” του Giuseppe Verdi (1813-1901), όπου ο χορός των μοναχών προσεύχεται, ενώ η Leonore (υψίφωνος) περιπλανάται πίσω από τον πύργο, όπου κρατείται ο καταδικασμένος αγαπημένος της Manrico (τενόρος).
Ο Caruso ηχογράφησε την άρια δύο φορές: με την υψίφωνο Frances Alda (1879-1952) στις 27 Δεκεμβρίου 1909 και με την ίδια και την χορωδία της Metropolitan Opera στις 6 Ιανουαρίου 1910 (η δημοφιλέστερη).
18. AMORE O GRILLO (“Madama Butterfly”)
24 Σεπτεμβρίου 1910
Το ντουέτο της πρώτης πράξης της όπερας “Madama Butterfly” του Giacomo Puccini (1858-1924). Ο πλήρης τίτλος είναι “Amore o grillo dir non saprei” και ερμηνεύεται από τους F. B. Pinkerton (τενόρο) και τον Sharpless (βαρύτονο). Η δίπρακτη όπερα σε κείμενα των Giuseppe Giacosa (1847-1906), Luigi Illica (1857-1919), με βάση το δράμα του David Belasco (1859-1931) από μια ιστορία του John Luther Long η οποία αναφέρεται σε πραγματικά γεγονότα.
Η πρεμιέρα της όπερας δόθηκε στην Σκάλα του Μιλάνου, στις 17 Φεβρουαρίου 1904. Νέα έκδοση-με τρεις πράξεις- παρουσιάστηκε στην Brescia, στις 28 Μαίου 1904.
Το “Amore o grillo” ηχογράφησε ο Caruso με τον βαρύτονο Antonio Scotti (1866-1936) στις 14 Μαρτίου 1910.
Το ντουέτο της πρώτης πράξης της όπερας “Madama Butterfly” του Giacomo Puccini (1858-1924). Ο πλήρης τίτλος είναι “Amore o grillo dir non saprei” και ερμηνεύεται από τους F. B. Pinkerton (τενόρο) και τον Sharpless (βαρύτονο). Η δίπρακτη όπερα σε κείμενα των Giuseppe Giacosa (1847-1906), Luigi Illica (1857-1919), με βάση το δράμα του David Belasco (1859-1931) από μια ιστορία του John Luther Long η οποία αναφέρεται σε πραγματικά γεγονότα.
Η πρεμιέρα της όπερας δόθηκε στην Σκάλα του Μιλάνου, στις 17 Φεβρουαρίου 1904. Νέα έκδοση-με τρεις πράξεις- παρουσιάστηκε στην Brescia, στις 28 Μαίου 1904.
Το “Amore o grillo” ηχογράφησε ο Caruso με τον βαρύτονο Antonio Scotti (1866-1936) στις 14 Μαρτίου 1910.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
